Om de sectorfoto van ledenorganisaties scherper te stellen moeten we verder kijken dan het statuut van vzw. Een analyse van de KBO (Kruispuntbank van Ondernemingen) levert alvast de volgende interessante cijfers op:

* Dit zijn niet enkel de ledenorganisaties, ook een zorginstelling die het statuut van vzw heeft aangenomen, valt hieronder bijvoorbeeld (zie artikel 'Niet elke vzw is een ledenorganisatie')

NACE-BEL

De NACEBEL (2008) nomenclatuur wordt in België gebruikt om activiteiten van bedrijven en organisaties te omschrijven. Het ‘handboek’ van +500 pagina’s bevat een hiërarchische structuur tot op 5 niveaus.

De NACEBEL-codes van elke organisatie worden opgenomen in de KBO. Tenminste als de organisatie gekend is voor RSZ- en/of voor BTW-activiteiten. Een organisatie die personeel tewerkstelt en dus over een RSZ-nummer beschikt, krijgt één NACEBEL-code. Voor BTW-activiteiten kan een organisatie meerdere NACE-BEL-codes krijgen.

Als we de KBO bekijken vinden we voor de NACEBEL-codes die relevant zijn voor (leden-)organisaties de volgende cijfers terug. Tezelfdertijd hebben we de gegevens die we bekomen hebben van de RSZ er ook bij geplaatst (nl. het aantal werkgevers en de arbeidsplaatsen). Op die manier krijgen we zicht op het aantal (verenigings-)professionals binnen die organisaties.

Bronnen: (1) KBO (april 2022) en (2) RSZ (meest recente, nl. Q3/2021)

Bedenkingen

Bij de resultaten van de NACEBEL-codes moeten we enkele bedenkingen meegeven:

1. In de resultaten worden naast vzw’s ook internationale vzw’s en vzw’s meegenomen die een uitgesproken Europese en/of Internationale scope hebben, maar dus wel het statuut van vzw naar Belgisch recht aangenomen hebben. Een ruwe search binnen de groep van 94xxx levert een 1000-tal organisaties op die in hun naam European of International vermelden. (Met dank aan BSAE-lid Levi Nietvelt van Beltug om me hierop attent te maken)
   
   
2. Heel wat organisaties hebben verschillende NACEBEL-codes voor hun RSZ- en BTW-activiteiten. Blijkbaar bepaalt de RSZ, respectievelijk de BTW-administratie zelf de codes bij het activeren van het RSZ en het BTW-nummer. Zo kwamen we een organisatie tegen met code 94110 voor RSZ en code 94120 voor BTW, terwijl het duidelijk is dat het om een bedrijfsorganisatie (94110) gaat en niet om een beroepsvereniging.Daarenboven zie je heel wat verschillende codes voor enigszins ‘gelijkaardige’ organisaties. Een kleine, tentatieve steekproef

• Neos: politieke organisatie (94920) en vereniging/beweging voor volwassenen (94992)
• Pasar: vakorganisatie (94200) en reclamebureau (73110)
• Femma: socio-culturele vereniging (85593), reclamebureau (73110) en overige verenigingen (94999)
• Okra: reisbureau (79110), mediarepresentatie (73120) en vereniging/beweging voor volwassenen (94992)
  
  3. De NACEBEL-code 94999 is een restcategorie met een aanzienlijk aantal organisaties (ong. 3000) maar ook met heel uiteenlopende ‘andere’ activiteiten bovenop de 94999. Zo is er zelfs een dokterspraktijk (juridisch een BV) terug te vinden onder deze categorie.

Hoe belangrijk zijn die NACEBEL codes eigenlijk?

Los van het feit dat het uniform gebruik van de codes nog heel wat correctere resultaten voor een dergelijke sectorfoto zou opleveren, zijn er toch ook andere consequenties aan verbonden. Met dank aan BSAE-partner Liantis om hierover inzicht te bieden.

In elk geval verdient het aanbeveling om voor beide categorieën (BTW en RSZ) dezelfde codes te hebben.

Indien de code voor de BTW-activiteiten niet correct is zou dit voor vzw’s geen grote gevolgen hebben. Voor commerciële bedrijven kan dit wel leiden tot geprotesteerde facturen.

Een grotere impact kan er wel zijn als de RSZ-code niet correct is. Hierdoor kan de organisatie aan het verkeerde paritair comité toegewezen worden en voor bepaalde voordelen (bv. corona tegemoetkomingen, subsidies) wordt teruggegrepen naar de NACEBEL-codes om de correcte doelgroep te kunnen definiëren. Dit zou bijvoorbeeld ook een handicap kunnen zijn voor ledenorganisaties indien er een mogelijkheid komt om gebruik te maken van de “vzw-portefeuille” binnen het systeem van de kmo-portefeuille, waarbij op basis van de NACEBEL code enkel voor bepaalde ledenorganisaties een tegemoetkoming op opleidingen mogelijk zou zijn.

In een volgend artikel gaan we dieper in op deze sociale component, de koppeling van een organisatie aan een paritair comité. Want ook voor ledenorganisaties blijkt dit niet zo voordehandliggend.

Aanvullingen of bedenkingen bij dit artikel zijn meer dan welkom – marc@bsae.be